လွင်ႈထုၵ်ႇလီလႆႈႁူႉ တႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်း

လွင်ႈပုိၼ်ႉႁူႉလၢၵ်ႇလႆၢ ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ထတ်းသၢင် မူၼ်ႉႄမး ၸွမ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၽ်ႂမၼ်း။ ၸ်ႂႈဢမ်ႇၸ်ႂႈၼႆၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉထတ်းသၢင် မူၼ်ႉႄမးၸွမ်းယူႇ။


(ဢၵျၢင်ႉ)တၢင်းယၢမ်ႈဢၼ်ယႃႉလုဢွၵ်းေဢႃ(သမွင်)

    ႑ႉ    ဢမ်ႇၵိၼ်ၶဝ်ႈ/ ဢႃးႁၢၼ်ၵၢင်ၼ်ႂ (No breakfast)

    ႒ႉ    ၵိၼ်လူၼ်ႉလူိဝ် (Overeating)

    ႓ႉ    လုတ်ႇ/သူႇလႅၼ်းယႃႈ/ ေသးလိၵ်ႉ (Smoking)

    ႔ႉ    ၵိၼ်ၶွင်ၸဵမ်း (ၶွင်ဝၢၼ်) ၼမ်ၼႃႇ (High Sugar consumption)

    ႕ႉ    သုတ်ႇလူမ်းဢႃးၵၢတ်ႇဢၼ်ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈသ်ႂ (Air Pollution)

    ႖ႉ    တႃၼွၼ်းလု (Sleep Deprivation)။ ၵွပ်ႈဝႃႈၵၢၼ်ၼွၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ယင်ႉလိုဝ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ                ဢွၵ်းေဢႃ ႁဝ်း။ သင်ဝႃႈႁဝ်းၶႃတႃၼွၼ်းမႃးၶၢဝ်းႁိုင် ၸိုင်ေတႁဵတ်းႁ်ႂႈသဵၼ်ႈ ဢွၵ်းေဢႃႁဝ်းတႆၢ
           ပႅတ်ႈ။

    ႗ႉ    ယၢမ်းၼွၼ်းၼၼ်ႉဢဝ်ၽႃႈႁူမ်ႇႁူဝ် (Head covered while sleeping)

    ႘ႉ    ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸ်ႂႉဢွၵ်းေဢႃ မိူဝ်ႈၽွင်းၶႆႈၼၢဝ် ဢမ်ႇယူႇလီ (Working your brain during illness)               ႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် လဵပ်ႈႁဵၼ်း ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ၽွင်းႁဝ်းတုိၵ်ႉၸဵပ်းမႆႈ ၶႆႈၼၢဝ်ယူႇၼၼ်ႉ
           ေတႁဵတ်းႁ်ႂႈဢွၵ်းေဢႃႁဝ်းထိုင်ႉလူင်း။

    ႙ႉ    ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽိုၵ်းဢွၵ်ႇပႆၢးဝူၼ်ႉ (Lacking in stimulating thoughts) 
           လွင်ႈဝူၼ်ႉၼၼ်ႉပဵၼ်လႆၢးလီ             သုတ်း တွၼ်ႈတႃႇၽိုၵ်းပၼ်ဢွၵ်းေဢႃႁဝ်းႄလႈ
           ေပႃးဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽိုၵ်းဢွၵ်ႇပႆၢးဝူၼ်ႉၸိုင် ေတႁဵတ်း         ႁ်ႂႈဢွၵ်းေဢႃႁဝ်း ထိုင်ႉလူင်း။

    ႑႐ႉ    ဢမ်ႇေပႃးသူႈလၢတ်ႈ(သူပ်းၼၵ်း) (Talking Rarely) လွင်ႈလၢတ်ႈတၢင်းၸႃ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်
            ဢၼ်မီးလွၼ်ႉၵႅၼ်/ ၽွၼ်းလီၼၼ်ႉ ေတၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁ်ႂႈဢွၵ်းေဢႃႁဝ်း လႅတ်းသႅဝ်းၽ်ႂးၽႆၢလီ။


    ဢၼ်ပူၼ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ၶိုၼ်းၼ်ႂးၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉမီးသၢမ်ပိူင်၊

    ႑ႉ    ၶၢဝ်းယမ်း (Time).
    ႒ႉ    ေၶႃႈၵႂၢမ်း(ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ) Words.
    ႓ႉ    တိုဝ်ႉတၢင်း(ဢူဝ်းၵၢတ်ႇ) Opportunity.


    ဢၼ်ၸၢင်ႈယႃႉၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၼိုင်ႈေၵႃႉၼၼ်ႉမီးသၢမ်ပူိင်၊

        ႑ႉ    ေတႃးသ (လွင်ႈၸ်ႂလမ်ငႆၢႈ) (Anger).
        ႒ႉ    မႃႇၼ (Pride)
        ႓ႉ    လွင်ႈဢမ်ႇေမႃဝၢင်းၶႂၢင်ႉ (Unforgiveness).

  
    ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလႆႈလီပၼ်သုမ်းေသပွၵ်ႈၼ်ႂးၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉမီးသၢမ်ပိူင်၊

        ႑ႉ    တၢင်းမုင်ႈမွင်း (Hope).
        ႒ႉ    လွင်ႈငမ်းယဵၼ် (Peace).
        ႓ႉ    လွင်ႈၽူိၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သ်ႂ (Honesty).


    ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယ်ႂႇသုတ်းၼ်ႂးၸၢတ်ႈပၢၼ်မီးသၢမ်ပူိင်၊

        ႑ႉ    တၢင်းႁၵ်ႉ (Love).
        ႒ႉ     ၼႃႈႁိူၼ်း(ၶွပ်ႈၶူဝ်း) ႄလႈ ဢူၺ်းေသႈ (Family & Friends).
        ႓ႉ    လွင်ႈေမႃဢီးလူ တူၺ်းထိုင် (Kindness).


    လွင်ႈဢမ်ႇတႅတ်ႈေတႃးေသပွၵ်ႈၼ်ႂးၸၢတ်ႈပၢၼ်မီးသၢမ်ပိူင်၊

        ႑ႉ    ၵၢမ်ႊၸမႃႊ (Fortune).
        ႒ႉ    လွင်ႈၶိုၼ်ႈယ်ႂႇ (ဢွင်ႇႄပႉ) Success.
        ႓ႉ    လွင်ႈၾၼ် (တၢင်းယူိင်းဢၢၼ်း)(Dreams).


    ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၼိုင်ႈေၵႃႉၼႆႉႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉသၢမ်ပိူင်၊

        ႑ႉ    ေၶႃႈႁပ်ႉႁွင်း/ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ (Commitment).
        ႒ႉ    လွင်ႈၶၢဝ်သ်ႂသိုဝ်ႈယူဝ်း (Sincerity).
        ႓ႉ    လွင်ႈၶတ်းၸ်ႂႁဵတ်းၵၢၼ် (Hark work).